In een vorige blog, hebben we kennis gemaakt met verschillende type stuklijsten. De klassieke rechter-onder-hoek stuklijst waar we als Werktuigbouwers mee opgegroeid zijn, hebben we de C-Bom genoemd (C is van CAD). Deze klassieke stuklijst bleek eigenlijk een soort inhoudsopgave te zijn.
Als we deze C-Bom exporteren naar een Excelsheet of naar een database en deze stuklijst aanvullen als engineers met de ontbrekende, niet getekende componenten, zoals oppervlakte behandelingen, slangen, bevestigingsartikelen etc. Dan noemen we deze stuklijst een E-Bom (E van Engineering).

Wat wilden we ook al weer bereiken met dit stuklijsten festijn? Oja, geautomatiseerde Werkvoorbereiding…
De volgende logische stap, die werkvoorbereiders doen, is het classificeren van de stuklijstregels naar Maak- en Koopdelen. Vervolgens worden beide groepen weer voorzien van sub-groepen. De koopdelen bij een machinebouwer worden b.v. Verder onderverdeeld naar: lagers, motoren, pneumatiek etc. Op basis van deze onderverdeling kan de stuklijst gefilterd worden en kan er een besteladvies gemaakt worden.
Voor de makkelijk telbare componenten zoals de lagers, kettingwielen etc. Werkt dit prima. Voor bijvoorbeeld de slangen, die verschillende lengtes en diameters kunnen hebben moeten we ons wat meer inspannen. We moeten b.v. De lengtes optellen om de totale (lengte) behoefte vast te stellen. Op basis van die behoefte kunnen we dan een 1 of 2 rollen slang van b.v. 5m bestellen, afhankelijk natuurlijk van de behoefte.
Een vergelijkbaar proces, ook wel ‘nesting’ genoemd zien we bij de maakdelen. Lengte materialen zijn daar vaak balken en buizen. Deze maakdelen zijn een stuk lastiger te beheersen dan de telbare koopdelen. We moeten de M-Bom dus zodanig organiseren dat we helderheid krijgen in de zogenaamde halffabricaten behoefte (aantallen en handelsafmetingen).

Een complicerende factor bij de maakdelen is de zogenaamde “Routing”. Wanneer een buis gezaagd is moeten er wellicht nog een aantal gaten in geboord worden, waarna de buis te samen met andere onderdelen wordt gelast en verzonden wordt richting de poedercoater. De “buis” doorloopt een route langs meerdere “werkstations”. Sommige werkstations noemen we uitbesteden, in dit geval het poedercoaten van de lassamenstelling.
Wat willen we jullie meegeven met dit verhaal?
De M-Bom begint zijn leven als E-Bom. De engineers hebben de C-Bom keurig netjes aangevuld met alle niet getekende delen. De werkvoorbereider start met de E-Bom en groepeert de onderdelen naar Maak- en Koopdelen. De ‘echte’ complexere werkvoorbereiding vindt plaats op het gebied van routings en het totaliseren van de materiaalbehoefte vaak gecombineerd met zaaglijsten e.d.
In de praktijk van de werkvoorbereider zijn er nog diverse andere interessante aspecten ten aanzien van stuklijsten. Een daarvan is voorraad. Ook de halffabricaten behoefte van platen en profielen verdient nog extra aandacht.
Voor nu weer even genoeg stof tot nadenken!
Rob de Haas